ژنو چه خبر؟

ایران: غنی‌سازی حق ایران است
آمریکا: چیزی به نام حق غنی‌سازی نداریم

  ساعت یک نیمه شب به وقت ژنو است و گفتگوهای هسته‌ای همچنان ادامه دارد. با قطعی شدن سفر وزاری خارجه کشورهای عضو +۵ به ژنو، به نظر می‌رسد ایران بیش از هر زمان دیگری به توافق ‌هسته‌ای با غرب نزدیک شده است. بعضی از منابع غربی می‌گوید احتمالا این توافق امشب نهایی خواهد شد و فردا با حضور وزرای خارجه به تصویب خواهد رسید.

ظاهرا ایران و آمریکا توانسته‌اند یکی از بزرگ‌ترین موانع توافق‌هسته‌ای را از سر راه بردارند. ایران هم‌چنان اصرار دارد که در هر توافقی با غرب، حق این کشور برای غنی‌سازی باید به رسمیت شناخته شود. در مقابل آمریکا اعتقاد دارد هیچ ملتی در جهان، دارای حقی به نام غنی‌سازی نیست. هر دو طرف هم برای اثبات گفته خود به «معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» استناد می‌کنند.

به گفته‌ دیپلمات‌ها، برای حل این اختلاف قرار شده در توافق‌ اولیه‌ای که احتمالا فردا به امضا خواهد رسید، به جای صحبت از «حق غنی‌سازی»، گفته شود که برنامه هسته‌ای ایران باید در چهارچوب «معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» باشد. به این ترتیب ایران خواهد توانست بر اساس تفسیر خود از این معاهده، در داخل تبلیغ کند که بعد از سال‌ها موفق شده غربی‌ها را وادار کند تا «حق غنی‌سازی ایران» را بپذیرند.

بعضی منابع می‌گویند در نتیجه این توافق، ایران اجازه خواهد یافت تا حدود ۱۰ میلیارد دلار از درآمدهای حاصل از فروش نفت خود را به داخل منتقل کند. در حال حاضر به دلیل تحریم‌های بانکی، ایران به حدود ۱۰۰ میلیارد دلار از درآمد‌های نفتی خود دسترسی ندارد. این مبالغ در حساب‌های بانکی ایران در حدود ۱۰ کشور جهان مسدود شده است.

مذاکرات هسته‌ای کماکان در جریان است و همه جزئیات می‌تواند در ساعات آینده دستخوش تغییر شود اما فعلا زمزمه‌هایی شنیده می‌شود مبنی بر این که ایران با تعلیق موقت تمام یا بخشی از برنامه هسته‌ای خود موافقت کرده است.

با این که تعلیق فعالیت‌های هسته‌ای در ایران، موضوع حساسی است و می‌تواند با مخالفت‌های بسیاری روبرو شود اما تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در مقابل خواهد گفت که برای اولین بار توانسته غربی‌ها را وادار کند تا به «حق غنی‌سازی ایران» اعتراف کنند.

هر توافق احتمالی که فردا در ژنو به امضا برسد، آغاز راهی طولانی است برای رسیدن به یک توافق جامع بین ایران و غرب. توافق فردا، صرفا یک توافق نمادین خواهد بود. هم ایران و هم کشورهای غربی می‌دانند که اگر فردا نتوانند امضای خود را پای یک متن مشترک بگذارند، در دور بعدی مذاکرات کار دشوارتری در پیش خواهند داشت.